home || об авторе || систематика || морфология || библиография || сбор материала || фото || другие сайты


    Алексей Рещиков

    Наездники подсемейства Cryptinae (Hymenoptera, Ichneumonidae) в фауне Себежского национального парка.

    Исследования наездников семейства Ichneumonidae (Hymenoptera) фауны Национального Парка "Себежский", расположенном на Юго-Востоке Псковской области, на землях, пограничных с Латвией и Белоруссией, ведутся с 1999 года. Однако до настоящего времени для этой местности был опубликован только поверхностный список, основанный на сборах одного полевого сезона и содержавший 80 видов Ichneumonidae. В этом списке было приведено только 25 видов подсемейства Cryptinae (Рещиков, 1999).

    Настоящая работа была опубликованна в журнале "Природа Псковского края" (Рещиков, 2003). Она содержит список 81 вида из подсемейства Cryptinae, составленный с учетом результатов более углубленной обработки материалов экспедиции 1999 года и сборов последующих лет. Сопоставление данного списка с известными литературными данными по близлежащим территориям (многие группы более или менее подробно описаны для Прибалтики, Финляндии и Швеции) показывает, что он явно неполон. Работы планируется продолжить в рамках предпринимаемого автором проекта по изучению Ichneumonidae (и в особенности-Cryptinae) Северо-запада России, для которого Себежский национальный парк может стать одной из опорных точек. Общий список видов ихневмонид (Hymenoptera: Ichneumonidae), а также материалы по другим перепончатокрылым, насекомым и паукам Национального Парка "Себежский" можно посмотреть на сайте энтомологического кружка Алексея Куприянова.

    Материалы, положенные в основу этой статьи, были собраны в НП "Себежский" с 15 июля по 29 августа 1999 г. (окрестности озера Осыно и реки Нища), с 17 июля по 1 августа 2000 г. (окрестности озера Осыно) и с 19 по 29 июля 2002 г. (окрестности озер Мотяж и Нечеритца). Определение проводилось по определителю насекомых европейской части СССР (Каспарян, 1981), с использованием работ Таунса (Townes, 1969, 1983), Хорстмана (Horstman, 1980, 1986, 1990, 1991), Шварца и Шоу (Schwarz, 1995; Schwarz & Shaw, 2000).

    Благодарности:

    Автор хотел бы поблагодарить заместителя директора по науке национального парка "Себежский" С.А. Фетисова за содействие в проведении исследований, отделение перепончатокрылых лаборатории энтомологии ЗИН РАН за предоставленные для работы справочные коллекции и место для работы, а в особенности Д.Р. Каспаряна, проверившего определения, и А. Халаима, любезно предоставившего электронную версию каталога ихневмонид Хорстмана, также автор выражает благодарность и кружку энтомологии А.В. Куприянова за материальную помощь для проведения экспедиции.

    На настоящий момент в списке 81 вид.

    Список видов:

      Cryptinae

      Gelini

    1. Atractodes gravidus (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 25
    2. Atractodes archangelica (Roman, 1913)
          Рещиков, неопубл.
    3. Charitopes chrysopae (Brischke, 1890)
          Рещиков, 2003: 24
    4. Charitopes punctiventris (Thomson, 1884)
          Рещиков, 2003: 24
    5. Charitopes notaticrus (Thomson, 1884)
          Рещиков, 2003: 24
    6. Gelis agilis (Fabricius, 1775)
          Рещиков, 2003: 23
    7. Gelis tonsus (Förster, 1850)
          Рещиков, 2003: 23
    8. Gelis gonatipus (Thomson, 1884)
          Рещиков, 2003: 23
    9. Gelis areator (Panzer, 1804)
          Рещиков, 1999: 7
    10. Gelis conguus (Förster, 1850)
          Рещиков, 2003: 22
    11. Gelis cursitans (Fabricius, 1775)
          Рещиков, 2003: 22
    12. Gelis canaliculatus (Förster, 1850)
          Рещиков, 2003: 23
    13. Gelis cinctus (Linnaeus, 1758)
          Рещиков, 2003: 23
    14. Gelis edentatus (Förster, 1850)
          Рещиков, 2003: 23
    15. Gelis formicarius (Linnaeus, 1758)
          Рещиков, 1999: 7
    16. Gelis instabilis (Förster, 1850)
          Рещиков, 1999: 7
    17. Gelis lucidulus (Förster, 1850)
          Рещиков, 1999: 7
    18. Gelis melanocephalus (Schrank, 1781)
          Рещиков, 2003: 23
    19. Gelis melanarius (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 23
    20. Gelis ochraceus (Förster, 1850)
          Рещиков, 1999: 7
    21. Gelis sericeus (Kriechbaumer, 1899)
          Рещиков, 2003: 22
    22. Gelis vorax (Förster, 1850)
          Рещиков, неопубл.
    23. Gelis terebrator (Ratzeburg, 1848)
          Рещиков, 1999: 7
    24. Mesoleptus marginatus (Bridgman, 1886)
          Рещиков, 1999: 7
    25. Mesoleptus filicornis (Thomson, 1884)
          Рещиков, 2003: 24
    26. Mesoleptus transversator (Thunberg, 1822)
          Рещиков, 2003: 24
    27. Mesoleptus annexus (Förster, 1876)
          Рещиков, 2003: 24
    28. Sulcarius helbachi (Schmiedeknecht, 1905)
          Рещиков, 2003: 24
    29. Sulcarius thuneberi (Héllen, 1967)
          Рещиков, 1999: 7
    30. Xiphulcus constictus (Thomson, 1884)
          Рещиков, 1999: 7
    31. Dichrogaster aestivalis (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 23
    32. Chirotica maculipennis (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 23
    33. Eudelus limbatus (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 23
    34. Amphibulus gracilis (Krichbaumer, 1893)
          Рещиков, 2003: 23
    35. Acrolyta distincta (Bridgman, 1883)
          Рещиков, 2003: 23
    36. Medofron crossicornis (Ashmead, 1899)
          Рещиков, 2003: 24
    37. Phygadeuon lapponicus (Thomson, 1884)
          Рещиков, 2003: 24
    38. Phygadeuon exiguus (Gravenhorst, 1820)
          Рещиков, 2003: 24
    39. Mastrus inimicus (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 24
    40. Mastrus tener (Krichbaumer, 1893)
          Рещиков, 2003: 24
    41. Mastrus armatus (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 24
    42. Mastrus annulicornis (Thomson, 1884)
          Рещиков, 2003: 24
    43. Mastrus castaneus (Taschenberg, 1865)
          Рещиков, 2003: 24
    44. Ceratophygadeuon parvicaudator (Aubert, 1965)
          Рещиков, 2003: 24
    45. Bathythrix pellucidator (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 24
    46. Theroscopus micator (Gravenhorst, 1807)
          Рещиков, 2003: 24
    47. Theroscopus validicornis (Thomson, 1884)
          Рещиков, 2003: 24
    48. Stilpnus tenuipes (Thomson, 1884)
          Рещиков, 2003: 24
    49. Aclastus caudator (Aubert, 1963)
          Рещиков, 2003: 24
    50. Aclastus solitudinum (Roman, 1924)
          Рещиков, 2003: 25
    51. Orthizema melanopygum (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 25
    52. Orthizema ripicola (Thomson, 1885)
          Рещиков, 2003: 25
    53. Stilpnus longigenus (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 25

      Echtrini

    54. Cubocephalus lacteator (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 25
    55. Cubocephalus associator (Thunberg, 1822)
          Рещиков, 2003: 25
    56. Polytribax arrogans (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 25
    57. Aptesis derector (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 25
    58. Aptesis exquisita (Schmiedeknecht, 1905)
          Рещиков, 2003: 25
    59. Aptesis flavopunclatus (Bridgman, 1889)
          Рещиков, 2003: 25
    60. Aptesis terminata (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 25
    61. Aptesis flagitator (Rossi, 1794)
          Рещиков, 2003: 25
    62. Aptesis desertor (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 25
    63. Aptesis nigrocincta (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 25
    64. Pleolophus bifrons (Gmelin, 1790)
          Рещиков, 2003: 25
    65. Pleolophus alutaceus (Thomson, 1883)
          Рещиков, 2003: 25
    66. Pleolophus brachypterus (Gravenhorst, 1815)
          Рещиков, 2003: 25
    67. Pleolophus basizenus (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 25
    68. Oresbius terrestris (Roman, 1909)
          Рещиков, 2003: 26

      Cryprini

    69. Ischnus migrator (Fabricius, 1775)
          Рещиков, 1999: 7
    70. Cryptus subquadratus (Thomson, 1873)
          Рещиков, 2003: 26
    71. Cryptus attentorius (Panzer, 1804)
          Рещиков, 2003: 26
    72. Acroricnus stylator (Thunberg, 1822)
          Рещиков, 2003: 26
    73. Gambrus inferus (Thomson, 1896)
          Рещиков, 2003: 26
    74. Gambrus opacus (Szupligeti, 1916)
          Рещиков, 2003: 26
    75. Agrothereutes fumipennis (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 26
    76. Agrothereutes tibialis (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 26
    77. Agrothereutes abbreviator (Fabriceus, 1794)
          Рещиков, 2003: 26
    78. Thrybius leucopygus (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 26
    79. Meringopus pseudonimus (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 26
    80. Enclisis macilenta (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 26
    81. Picardiella melanoleuca (Gravenhorst, 1829)
          Рещиков, 2003: 26

    Литература посвященная Национальному Парку "Себежский":

    Рещиков, А. В. 1999. Материалы по фауне наездников-ихневмонид (Hymenoptera: Ichneumonidae) Себежского национального парка // Природа Псковского края. 9: 6-8.

    Рещиков, А. В. 2003. (Hymenoptera: Ichneumonidae) Себежского национального парка // Природа Псковского края. 15: .

    Литература по сопредельным территориям:

    Йонайтис В. П. 1979. Фауна наездников трибы Echthrini (Hymenoptera: Ichneumonidae) Литовской ССР // Entomologica Lituanica. 4:79-88.

    Йонайтис В. П. 1981. Ichneumonidae трибы Mesostenini (Hymenoptera, Gelinae) Литовской ССР // Труды Всесоюзного энтомологического общества. 63: 110-112

    Каспарян, Д. Р. 1981. Наездники - ихневмониды (Ichneumonidae) // Определитель насекомых европейской части СССР. Перепончатокрылые. М - Л, 3(3): 688.

    Озолс Е. 1958. Новые виды ихневмонид из Латвийской ССР // Труды института билогии Академии Наук ЛатССР, 5:129-167.

    Озолс Е. 1959. Материалы по наездникам-ихневмонидам (Ichneumonidae, Hymenoptera) Эстонии // Энтомологический сборник, 1: 136-146

    Adolfsson, J. 1984. The pine moth, Dendrolimus pini L. (Lep.: Lasiocampidae), and its parasitoids - a delicate interplay in the forest // Entomologisk Tidskrift. 105(1-2):15-24.

    Dalla Torre, C.G. de 1902. Catalogus Hymenopterorum. Volumen III. Trigonalidae, Megalyridae, Stephenidae, Ichneumonidae, Agriotypidae, Evaniidae, Pelecinidae. Guilelmi Engelmann. Lipsiae. 1901:1-544. 1902:545-1141.

    Essen, C.V. 1910. Bidrag til kennedomen om Finlands Cryptinae // Meddelanden af Societas pro Fauna et Flora Fennica. 36:115-126.

    Frilli, F. 1965. Studi sugli Imenotteri Icneumonidi 2. Revisione delle specie europee e mediterranee del genre Acroricnus Ratzeburg (Cryptinae) // Entomologica. 2:1-20.

    Groenblom, T. 1964. Einige aus Schmetterlingszuchten hervorgegangene Schlupfwespen (Hym., Ichneumonoidea) // Annales Entomologici Fennici. 30:104-111.

    Gyorfi, J. 1941. Beitrege zur geographischen Verbreitung der Schlupfwespen in Finnland und zur Kenntnis deren Wirte // Annales Entomologici Fennici. 7:86-91.

    Hedwig, K. 1956. Ein Beitrag zur Fauna der Ichneumoniden und Braconiden Finnlands // Entomologische Mitteilungen aus dem Zoologischen Staatsinstitut und Zoologischen Museum Hamburg. 1:235-237.

    Hellen W. 1937. Fur die Fauna Finnlands neue Ichneumoniden: II. Cryptinae, Pimplinae // Notulae Entomologicae. 17:5-13.

    Hellen, W. 1940. Enumeratio insectorum Fenniae. II. Hymenoptera. 2. Terebrantia. O.Y.F. Tilgmann A.B. Helsungfors. 32.

    Hellen, W. 1941. Zur Ichneumonidenfauna Finnlands (Hym.) II. // Notulae Entomologicae. 20(1940):42-53.

    Hellen W. 1953. Hymenopterenfang am Licht // Notulae Entomologicae. 33:103-109.

    Hellen W. 1957. Zur Ichneumonidenfauna Finnlands IX (Hym.) // Notulae Entomologicae. 36(1956):125-141.

    Hellen W. 1967. Die Ostfennoskandischen Arten der Kollektivgattungen Phygadeuon Gravenhorst und Hemiteles Gravenhorst (Hymenoptera, Ichneumonidae) // Notulae Entomologicae. 47:81-116.

    Hellen, W. 1970. Die Gelis Arten Ostfennoskandiens (Hymenoptera, Ichneumonidae) // Notulae Entomologicae. 50:81-94.

    Holmgren, A.E. 1856. Entomologiska anteckningar under en resa i sudra Sverige ar 1854 // Kongliga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar. 75(1854):1-104.

    Holmgren, A.E. 1860. Forsok till uppstellning och beskrifning af de i Sverige funna Ophionider. (Monographia Ophionidum Sueciae) // Kongliga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar. 2(8):1-158.

    Horstman, K. 1980. Revision der europischen Arten der Gattung Aclastus Forster (Hymenoptera, Ichneumonidae) // Polskie pismo entomologiczne. 30 (3): 133-158.

    Horstmann, K. 1983. Die westpalearktischen Arten der Gattung Chirotica Forster, 1869 (Hymenoptera Ichneumonidae) // Entomofauna. 4(1):1-33.

    Horstman, K. 1986. Revision der westpalaarktischen Arten der Gattung Latibulus Gistel (Hymenoptera, Ichneumonidae) // Zeitschrif der Arbeitsgemeinschaft Osterr, Entomologen. 38 (3/4): 110-119.

    Horstman, K. 1989. Die westpalaarktischen Arten einiger Gattungen der Criptini (Hymenoptera, Ichneumonidae) // Mitteilunger der Munchner Entomologischen Gesellschaft. 79: 65-89.

    Horstman, K. 1990. Neuberschreibungen einiger Schlupfwespen-Aren aus den Gattungen Mastrus Forster, Odontonaeura Forster und Zoophthorus Forster (Hymenoptera, Ichneumonidae, Cryptinae) // Zeitschrif der Arbeitsgemeinschaft Osterr, Entomologen. 42 (1/2): 1-14.

    Horstman, K. 1991. Revision einiger Gattungen und Arten der Phygadeuonini (Hymenoptera, Ichneumonidae) // Mitteilunger der Munchner Entomologischen Gesellschaft. 81: 229-254.

    Horstmann, K. 1993. Nachtrage zu Revisionen der Gattungen Aclastus Forster, Ceratophygadeuon Viereck, Chirotica Forster und Gelis Thunberg (Hymenoptera, Ichneumonidae) // Nachrichtenblatt der Bayerischen Entomologen. 42 (1): 7-15.

    Jussila, R. 1962. Schlupfwespen (Hymenoptera, Ichneumonidae) von Suedwest-Hame // Ylipainos Lounais-Hemeen Luonto. 13:56-61.

    Jussila, R. 1976. The invertebrate fauna of the Kilpisjervi area, Finnish Lapland. 19. Hymenoptera Ichneumonidae // Acta Societatis pro Fauna et Flora Fennica. 82(3):1-30.

    Jussila, R. 1979. A revision of the genus Atractodes (Hymenoptera Ichneumonidae) in the western Palearctic region // Acta Entomologica Fennica. 34:1-44.

    Jussila, R. 1984. Ichneumonidae (Hymenoptera) of Inari Lapland // Kevo Notes. 7:83-99.

    Kabashinskaite, A.J. 1971. The pests of fruit trees in the Lithuanian SSR and their parasites // Acta Entomologica Lituanica. 2:75-90.

    Kawall, J.H. 1855. Ichneumoniden in Kurland mit Berucksichtigung livlandischer Ichneumoniden // Correspondenzblatt des Naturforschenden Vereins zu Riga. 8(4):41-61.

    Kawall, J.H. 1864. Nachtrag zu dem Verzeichniss der Ichneumoniden Kurland's // Correspondenzblatt des Naturforschenden Vereins zu Riga. 14:110-115.

    Krogerus, R. 1938. Parasirsteklar frеn torvmarkerna i Kuusamo-omrеdet // Notulae Entomologicae. 18:105-108.

    Lei, G.C.; Vikberg, V.; Nieminen, M.; Kuussaari, M. 1997. The parasitoid complex attacking Finnish populations of the Glanville fritillary Melitaea cinxia (Lep: Nymphalidae), an endangered butterfly // Journal of Natural History. 31(4): 635-648.

    Nordenstrom, H. 1907. Nеgra fynd af sollsyntare Parasitsteklar i Halland och Ostergotland еr 1906 // Entomologisk Tidskrift. 28:112-116.

    Nordenstrom, H. 1910. Nеgra fynd af steklar under exkursioner i Syd-Halland och Ostergotland 1908 // Entomologisk Tidskrift. 31:23-25.

    Nordenstrom, H. 1911. Notes on some finds of parasitic Hymenoptera, 1909-1910 // Entomologisk Tidskrift. 32:47-50.

    Nordenstrom, H. 1912. Notes on some finds of parasitic Hymenoptera, 1911-1912 // Entomologisk Tidskrift. 33:252-253.

    Ozols, E.Y 1928. Ichneumoniden aus bekannten Wirtstieren // Konowia. 7:135-146.

    Ozols, E.Y. 1934. Material zur Ichneumonidefauna Lettlands. II. // Folia Zoologica et Hydrobiologica 7: 1-12.

    Ozols, E.Y. 1941. Qualitative and quantitaive Untersuchungen uber die Ichneumoniden fauna eines Fichtenwaldes in Lettland // Folia Zoologica et Hydrobiologica. 11:53-82.

    Ozols, E.Y. 1942. Ichneumoniden aus dem Kieferwald von Tome // Folia Zoologica et Hydrobiologica. 11:322-327.

    Ozols, E.Y. 1961. Species of Ichneumonidae extracted from insects of Latvia // Latvijas Entomologs. 3:1-18.

    Roman, A. 1904. Nеgra svenska Ichneumonid-fynd // Entomologisk Tidskrift. 25:115-120.

    Roman, A. 1909. Ichneumoniden aus dem Sarekgebirge. Naturwissenschaftliche Untersuchungen des Sarekgebirges in Schwedisch-Lappland. (Zool.). 4(3):199-374. [Inaugural-Dissertation zur Erlangung der Doktorwurde. Centraltryckeriet. Stockholm. 175 pp.]

    Roman, A. 1910. Notizen zur Schlupfwespensammlung des schwedischen Reichsmuseums // Entomologisk Tidskrift. 31:109-196

    Roman, A. 1914. Beitrege zur schwedischen Ichneumonidenfauna // Arkiv for Zoologi. 9(2):1-40.

    Roman, A. 1917. Skеnska parasitsteklar // Entomologisk Tidskrift. 38:260-284.

    Roman, A. 1931. Insektenfaunen inom Abisko nationalpark: II. Studier under ledning av Yngve Sjostedt, 4. Parasitsteklar- Ichneumonidae. // Kongliga Svenska Vetenskapsakademiens Skrifter i Naturskyddsarenden. 17:4-54.

    Sawoniewicz, J. 1985. Revision of European species of the subtribe Endaseina (Hymenoptera, Ichneumonidae), I. // Annales Zoologici. 39:131-145.

    Schmiedeknecht, O. 1905. Opuscula Ichneumonologica. II. Band. (Fasc. VIII-XI.) Cryptinae. // Blankenburg in Thuringen. 563-882.

    Schwarz, M.; Horstmann, K. 1993. Revision der von Ferdinand Rudow beschriebenen Ichneumonidae II: Pezolochus Forster und Pezomachus Gravenhorst (Hymenoptera) // Beitrage zur Entomologie. 43(2):417-430.

    Schwarz, M. 1995. Revision der westpalaarktischen Arten der Gattungen Gelis Thunberg mit apteren Weibchen und Thaumatogelis Schmeiderknecht (Hymenoptera, Ichneumonidae) Part 1 // Linzer biologischen Beitrage. 27 (1): 5-105.

    Schwarz, M.; Shaw, M.R. 1999. Western Palaearctic Cryptinae (Hymenoptera: Ichneumonidae) in the National Museums of Scotland, with nomenclatural changes, taxonomic notes, rearing records and special reference to the British check list. Part 2. Genus Gelis Thunberg (Phygadeuontini: Gelina) // Entomologist's Gazette. 50:117-142.

    Schwarz, M. & Shaw, M. 2000. Western Palaearctic Cryptinae (Hymenoptera, Ichneumonidae) in the National Museum of Scotland, with nomenclatural changes, taxonomic notes, rearing records and special reference to the British check list. Part 3 Tribe Phigadeuonini, subtribes Chiroticina, Acrolytina, Hemitelina and Gelina (excluding Gelis), with descriptions of new species. // Entomologist's Gazette. 51: 147-186.

    Strand, E. 1918. Uber W. Horn's litauische entomologische Kriegsausbeute 1916 (Schluss.) Hymenoptera // Entomologische Mitteilungen. 7:149-160

    Townes, H.K.; Momoi, S.; Townes, M. 1965. A catalogue and reclassification of the eastern Palearctic Ichneumonidae // Memoirs of the American Entomological Institute. 5: 661pp.

    Townes, Н. 1969. Genera of Ichneumonidae, Part 1 // Memories of the American Entomology Institute. 11: 300 рр.

    Townes, H.K. 1983. Revisions of twenty genera of Gelini (Ichneumonidae) // Memoirs of the American Entomological Institute.35: 281

    Vikberg, V.; Viitasaari, M. 1991. Trichiosoma nanae new species, a monophag on Betula nana from Finland (Hymenoptera, Cimbicidae) // Entomologica Fennica. 2:67-77.

    Woldstedt, F.W. 1874. Materialer till en Ichneumonologia Fennica // Bidrag till Kennedom af Finlands Natur och Folk. 21:61-92.

    Woldstedt, F.W. 1878. Beitrag zur Kenntniss der um St. Petersburg vorkommenden Ichneumoniden // Melanges Biologiques tires du Bulletin de l'Academie Imperiale des Sciences de Saint Petersbourg. 10:1-41.

    Woldstedt, F.W. 1881. Fundorte russischer Ichneumoniden // Horae Societatis Entomologicae Rossicae. 16:58-64.




Hosted by uCoz